Historia

6 czerwca 1973 r. odbyło się zebranie założycielskie Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Błońskiej. Przedyskutowano projekt statutu i wybrano dziesięcioosobowy zarząd, który tworzyli: prezes Władysław Nowakowski, wiceprezes Sławomir Zawadzki, sekretarz Janina Janiszewska, skarbnik Roman Kołodziej, członkowie Ryszard Leduchowski, Józef Niemstak, Stanisław Purzycki oraz zastępcy członków Janusz Śliwa, Edward Koleja i Andrzej Kaczyński.

W publikacji wydanej w piętnastą rocznicę powstania Towarzystwa przypominano początki działalności:

Postawiliśmy sobie za cel rozbudzanie wśród mieszkańców przywiązania do swojej ziemi poprzez przybliżenie historii naszego miasta i regionu, ratowanie - jakże już niestety nielicznych - zabytków i pamiątek z przeszłości.

Postanowiliśmy również umożliwić mieszkańcom korzystanie na miejscu, w naszym mieście, z osiągnięć kultury narodowej z różnych dziedzin twórczości, tj. literatury, sztuk plastycznych, muzyki.

Było naszym też celem wciąganie do pracy dla dobra naszego miasta młodzieży, walka o ochronę środowiska i troska o podnoszenie wyglądu estetycznego naszego miasta.

Przez trzydzieści pięć lat istnienia Towarzystwo na trwale wpisało się w kulturalny krajobraz miasta i ziemi błońskiej. To dzięki staraniom Towarzystwa dworek Poniatówka najpierw został wpisany do rejestru zabytków, a następnie w roku 1988 odrestaurowany. Od tamtej pory w dworku znajduje się siedziba Towarzystwa. Tu spotyka się Zarząd, tu również organizowano malarskie wystawy poplenerowe i wystawy indywidualne artystów plastyków (malarstwo, rzeźba, fotografia), tu odbywały się wykłady z historii sztuki, spotkania z pisarzami (Tadeusz Fangrat, Tomasz Jodełka-Burzecki, Janusz Odrowąż-Pieniążek, Alicja Patey-Grabowska, Michał Rusinek, Barbara Wachowicz), prelekcje (m.in. cykl "Podróże po świecie bez wiz i paszportów") oraz spotkania z laureatami inicjowanych konkursów organizowanych przez Towarzystwo. Jeden z tych konkursów, Ziemia Błońska w Zieleni i Kwiatach, jest organizowany rokrocznie od 1974 r.
W dniach 27 maja - 3 czerwca 1979 r. po raz pierwszy obchodzono Dni Błonia zorganizowane z inicjatywy Towarzystwa, a pod patronatem Urzędu Miasta i Gminy.

Działalność wydawnicza Towarzystwa to pocztówki, spis telefonów gminy Błonie, wspomniana broszura, przede wszystkim zaś okazały album "Błonie na dawnej fotografii", przygotowany do druku społecznie, a zawierający reprodukcje fotografii z bogatego archiwum Towarzystwa. Album miał już trzy wydania, a w Konkursie na Najlepsze Masoviana edycja 2002/2003 został nagrodzony trzema dyplomami, które otrzymali: Miasto i Gmina Błonie, Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Błońskiej oraz redaktor tej publikacji.

 

W 2007 r. ukazała się broszura zawierająca pracę Wiktora Jaworskiego "Rada Główna Opiekuńcza, Polski Komitet Opiekuńczy Delegatura w Błoniu 1939-1945". Publikacja zainicjowała serię wydawniczą Błońska Biblioteczka. Druga pozycja z tej serii ukazała się w roku 2011, jest to praca Katarzyny Degler i Władysława Deglera "W Fabryce Zapałek w Błoniu".

Działalność Towarzystwa zawarto w trzech kronikarskich publikacjach. Pierwsza z nich to "Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Błońskiej 1973-2008", zawierająca zwięzły, bogato ilustrowany opis 35-letnich działań naszego stowarzyszenia. Druga publikacja, zatytułowana "Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Błońskiej 2007-2011", przynosi zapis działań tej kadencji. Trzecia publikacja to "Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Błońskiej 2011-2015".

Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Błońskiej zostało odznaczone medalem za Zasługi dla Rozwoju Kultury na Mazowszu a kilku jego członków uhonorowanych odznaczeniami resortowymi i regionalnymi.

Przez 34 lata Towarzystwem kierował dr Władysław Nowakowski (zm. 2007), lekarz, społecznik oddany naszemu miastu. Rzadki to, jeśli nie jedyny przypadek, by ta sama osoba przez tyle lat pełniła obowiązki prezesa Towarzystwa powierzane jej w kolejnych wyborach.

25 marca 2011 roku odbyło się zebranie sprawozdawczo-wyborcze kończące XIV kadencję w latach 2007-2011. Wybrano Zarząd na lata 2011-2015, któremu do 29 września 2015 roku przewodniczył Roman Nowoszewski.

29 września 2015 roku odbyło się kolejne zebranie sprawozdawczo-wyborcze. Wybrano Zarząd na XVI kadencję, którego prezesem został Tomasz Wiśniewski.

 

Z działalności Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Błońskiej

Towarzystwo organizuje spotkania, odczyty, prelekcje oraz konkursy poświęcone zarówno wiedzy o mieście i ziemi błońskiej, jak i upiększaniu miasta (wspomniany już Konkurs Ziemia Błońska w Zieleni i Kwiatach). Ma w swym dorobku również wiele wycieczek krajowych i zagranicznych, regularnie organizujemy wyjazdy do teatru.

Na łamach "BIS-u" ogłosiliśmy apel o ratowanie od zatraty pamiątek przeszłości - fotografii, dokumentów, przedmiotów mających wartość muzealną. (zob. niżej: apel na łamach "BIS-u"). W odpowiedzi otrzymaliśmy cenne dary: dyplom mistrzowski cechu szewców sprzed stu lat oraz dowód osobisty mieszkańca Błonia wydany przed 1939 r., historyczne zdjęcie zbiorowe wójtów wsi powiatu błońskiego z lat dwudziestych XX wieku; zbiór egzemplarzy "Głosu Załogi" - gazety zakładowej Mera-Błonie; zdjęcia przedwojennego Błonia, wyroby Zakładów Mechaniczno-Precyzyjnych "Mera-Błonie".

OCALMY OD ZNISZCZENIA

Zarząd Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Błońskiej zwraca się z gorącym apelem do wszystkich osób posiadających pamiątki materialne dotyczące Błonia i ziemi błońskiej o ich czasowe udostępnienie lub przekazanie do zbiorów Towarzystwa.

Fotografie ofiarowane przez mieszkańców posłużyły nam do wydania albumu "Błonie na dawnej fotografii". Teraz apelujemy o ponowne sięgnięcie do domowych szaf, biurek, regałów. Każde stare zdjęcie, książka, dokument dotyczący mieszkańców, domu, ulicy lub wydarzenia, miasta albo jego okolic, każda kronika rodzinna, pamiętnik, a także dawne stroje i historyczne już przedmioty codziennego użytku - wszystko to może wzbogacić wiedzę o historii miasta, w którym żyjemy. A wszystkie te pamiątki gromadzimy z myślą o kolejnej publikacji książkowej oraz o przyszłym Muzeum Ziemi Błońskiej.

W ramach upowszechniania historii Błonia i naszego regionu, przy współpracy z UMiG Błonie, powstał film "Regiony z historią. Błonie" zrealizowany przez TVP Historia. Ten bardzo ciekawy i pouczający film można obejrzeć na portalu YouTube - do pobrania tutaj.